Bundan önce “MELİK KASIM BİN İSFENDİYAR ve VAKFİYESİ” başlığı ile sunduğumuz yazıyı yayınlama sebebimizi kısaca dile getirmek istiyorum.
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nü tanıtma amaçlı bir ‘sunum’da altta fotoğrafı görülen sayfa yer almıştır.
Bu belgenin genel müdürlüğün Kuyûd-ı Kadîme arşivindeki en eski belge olduğu ifade edilmektedir. Denilebilir ki Melik Kasım adlı bir Selçuklu Beyi olamaz mı? Elbette olması ihtimali vardır. Ancak vakfiyenin tercümesini okuyunca bu belgede adı geçen Melik Kasım’ın Çankırı imaret haziresinde medfun İsfendiyaroğlu Kasım Bey olduğu kesin olarak anlaşılmaktadır.
Arapça vakfiyenin tarihi 3 Şaban 633(12 Nisan 1236) olarak okunmuştur. Tarih doğru olsaydı gerçekten en eski bir vakfiyeden söz edilebilirdi. 12 Nisan 1236’da İsfendiyaroğlu Kasım Bey hayatta olmadığı gibi, Candaroğulları Beyliği dahi mevcut değil idi. Bilindiği üzere bu beylik 1291’de kurulmuştur.
Bir çok araştırmacının tespit etmiş olduğu gibi vakfiye, 3 Şaban 833(27 Nisan 1430) tarihlidir.
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü sunumundaki bilgiler, bazı Çankırı haber sitelerinde gündeme gelmiştir. Söz konusu hatalı bilgiyi okuyunca bu haber sitelerine düzeltme yazısı gönderdik. Sorumlu habercilik anlayışına sahip olanlar, açıklamamızı yayınlamıştır. Kamuoyunu doğru bilgilendirmek sorumlu gazetecilik ve haberciliğin en başta gelen kuralıdır. Buna riayet etmeyenleri Çankırı kamuoyu elbette izlemekte ve değerlendirmektedir.
Gayemiz, tarihi bir şahsiyetin hakkındaki bilgilerin kamuoyuna sağlıklı şekilde aktarılmasıdır. Bu tür belgelerde yıpranmışlık, el yazısı olması gibi sebeplerle yanlış okumalar olabilmektedir. Bu belgeyi ilk defa kamuoyuna sunan eski TTK başkanı Prof. Dr. Yaşar Yücel’in 1980 tarihli kitabında da bu vakfiye ile ilgili bazı yanlışlıklar tespit edilmiştir. Vakfiye’yi çevirenin hatasını kontrolsüz olarak kitabına aldığı için böyle bir durum ortaya çıkmıştır. Bir çok araştırmacı bu yanlışı farkederek düzeltmiştir. Eminim ki, Tapu Kadastro yetkilileri de bu vakfiyeyi yeniden değerlendirmeye tabi tutacaklardır.
NOT: Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü sunum belgesi ve vakfiye tercümesini gönderme nezaketini gösteren Çankırı Milletvekili İdris Şahin ve danışmanı Halit Uğurlu’ya teşekkürlerimi sunarım.
Çankırı Araştırmaları Sitesi 