201. yılında Mustafa Çerkeşî’yi Anmak

201.vefat yıldönümünde Pîr-i Sânî Mustafa Çerkeşî’yi Anma Töreni

Bu sene 6 Eylül 2015 günü yapılan 201. vefat yıldönümünde Pîr-i Sânî Mustafa Çerkeşî(1743-1814)’yi anma törenine Çerkeş Belediye Başkanı Hasan Sopacı’nın daveti üzerine katıldım. Çerkeş’e vasıl olunca öncelikle Vehbi Sultan ve Demirci Şeyh Mustafa Efendi türbelerini ziyaret eyledim.

VİRD-İ SETTÂR VE DEVRAN
Saat 10.30’da kaymakamlık önünden mehter eşliğinde başlayan yürüyüşle Pîr-i Sânî türbesi bitişiğindeki tören alanına ulaştık. Açış konuşmasından sonra Halvetî olduğu belirtilen bir gurup önce Vird-i Settâr(1) okudular. Programın ilerleyen safhasında devran gösterisi icrâ ettiler.

(Foto:-Vehbi Sultan ve arkadaşlarının kabirleri-)

TEMAS ETTİĞİM BAZI HUSUSLAR

Programı düzenleyenler,sağ olsunlar, bize de protokol faslından konuşma imkanı verdiler. Bendeniz 2000 yılında Çerkeş’de Pîr-i Sânî Mustafa Çerkeşî konulu bir konferans verdiğimi, 2001’de ise Çerkeşşeyhi-zâde Halil Halid Bey(ö.1931) hakkında bir konuşma yaptığımı hatırlattım.
Konuşmamda ilk defa açıkladığım hususlar var idi. Bu konulardan biri Vehbi Sultan ile ilgili idi. Mustafa Çerkeşî’nin dedesi olarak adı geçen Vehbi Sultan’ın tam adı Ali Vehbî Çerkeşî olup ve bu zât, Horasan’dan gelmiş kabul edilmektedir. Halvetî-Şabanîliğin Karabaşiyye kolunu kuran Karabâş-ı Velî(ö.1685)’nin halifesi olan Ali Vehbi Çerkeşî, 1715 yılında vefat etmiştir. Mustafa Çerkeşî’nin büyük dedesidir. Nakşibendi olduğu rivayetine rağmen o da Halvetî tarikatindendir. Ayrıca Seyyid Yahya Şirvânî’nin en kıdemli halifesi olan Hoşnamlar’daki Hacı Hamza’nın yöremizde tekke kurup irşad faaliyeti yaptığını da bir kez daha açıklama gereği duydum. Yöremizde Halvetîliğin Seyyid Yahya Şirvânî(ö.1464)’den itibaren etkin olduğunu ve Karabâş-ı Velî(ö.1685)’nin Çankırılı olduğunu vurguladım.
Yöremizde hatıraları yaşayan Karabâş-ı Velî, doğduğum Kalfat Köyünde de irşad faaliyeti yapmıştır.
Şeyh Şabanı Veli Derneği Başkanı Süleyman Yücel, Prof.Dr.Hikmet Özdemir, Av.Selahattin Canbolat, Çankırı milletvekilleri değerli konuşmalar yaptılar.
MUSTAFA TATCI HOCA
Anma gününün asıl konuşmacısı Gazi Üniversitesinden Mustafa Tatcı hoca idi. Yunus Emre Divanı ile başladığı akademik kariyerini bir çok tasavvuf büyüğüne dair sayısız eserleriyle devam ettiren Tatcı, son derece veciz bir konuşma yaptı. Önce Halvetiyye silsilesinde adı geçen büyükleri sırasıyla anlattı. Zamanın kifayet etmeyeceğini görünce kısaltarak tamamladı.
Mustafa Çerkeşî’nin zat postu sahibi olduğunu ifade eden Tatcı, onun “Risâle fi tahkiki’t–tasavvuf” isimli eserinde çok önemli tespitler yaptığını vurguladı. Üç önemli halifesinin Geredeli Halil, Beypazarlı Ali ve Mustafa Sâfî Efendi olduğunu belirterek ve onlardan inkişaf eden kollardan bahsetti.
Satır aralarında bir çok önemli bilgiyi aktaran Mustafa Tatcı, Azerbaycan’daki, Balkanlar’daki çalışmalarından söz etti. Bazı önemli tasavvuf zirvelerini Unesco gündemine aldırmak suretiyle bütün insanlığa mal etme gayretlerini aktardı. Mustafa Tatcı’ya özel sohbetimizde kitaplarının sayısını sordum. Şu anda 162’ye ulaşmış. Yayınlanmak üzere hazır bekleyenler hariç.

Pîri Sânî Mustafa Çerkeşî’nin günümüzde yaşayan torunlarından bazı hanımefendiler ile sohbet ettik.

‘Çerkeşli hemşehrilerimizin programa gösterdikleri alâka nasıldı?’derseniz: Özellikle erkek katılımcılar bakımından Çerkeşlilerin toplantıya ilgisi yeterli değildi. Çerkeşli hanımlar daha ilgili idiler.

(1)Vird-i Settar: Seyyid Yahya Şirvânî(ö.1464) tarafından düzenlenmiş 104 kitabın özeti olduğu ifade edilen ve zikir esnasında okunan “Vird-i Yahya” da denilen evrâd-ı şerife verilen isim. Mustafa Tatcı konuşmasında bir halvetî mürşidine atfen, bu topraklarda ‘Vird-i Settar’ okunduğu müddetçe ülkemizin istikbalinin güzel olacağı müjdesini verdi.